Yatırımcılar İçin Vatandaşlık ve Sürekli Oturum İzni Programları

Yabancı yatırımcılara, dünyanın değişik yerlerinde çok sayıda ülke tarafından belirli oranda ve türde yatırım yapılması halinde vatandaşlık ve sürekli oturma izni olanakları sunulmaktadır. Artan talep ve başvuru sayısı ile birlikte özellikle son yıllarda yabancı yatırımcılara sürekli oturma izni veya vatandaşlık hakkı kazanma fırsatını sunan ülkelerin sayısında önemli artış gözlenmiştir.

Özellikle 2008 yılında yaşanan ekonomik kriz sonucunda ülkelerin ekonomik açıdan yaşadıkları değişimler ve finansal daralmalar sonucunda Avrupa ülkeleri başta olmak üzere, ABD, Kanada ve Karayip Ülkeleri, yatırımcıların ilgisini çekmek ve ülkelerine yapılacak yabancı yatırımların oranını artırmak üzere yatırım yoluyla vatandaşlık veya sürekli oturma izni olanakları sunmaya başlamıştır. Bulgaristan, Malta, Portekiz, Kıbrıs, Yunanistan ve Antigua & Barbuda, son yıllarda uygulamaya konmuş, yatırım yoluyla vatandaşlık veya sürekli oturma izni sağlayan başlıca programlardır. İstatistikler incelendiğinde, yatırımcıların büyük çoğunluğunun Avrupa Birliği ülkelerinin sunmakta olduğu vatandaşlık veya sürekli oturma izni programlarını tercih ettikleri gözlenmektedir.

Bu ülkelerden bazıları çifte vatandaşlığı kabul etmektedirler. Dolayısıyla yatırımcı ve aile bireyleri, hem mevcut vatandaşlığını muhafaza edebilmekte, hem de yatırım yapılan ülkenin vatandaşlığını kazanabilmekte, çifte pasaportun sağladığı olanaklardan faydalanabilmektedir.

2004 yılında Avrupa Birliği’ne ve 2008 yılında Schengen bölgesine katılan Kıbrıs, 2012 yılında uygulamaya konulan yatırım yoluyla vatandaşlık programı kapsamında yatırımcılara Kıbrıs vatandaşlığı fırsatı sunmaktadır. Yüksek hayat standartları, iyi bir sağlık sistemi, elverişli iklimi, doğal güzellikleri, sağlanan vergi avantajları ve çağdaş serbest piyasa ekonomisi ile Kıbrıs yabancı yatırımcıların ilgisini çekmektedir. Kıbrıs vatandaşlığı için yatırımcılara değişik seçenekler sunulmaktadır. Bu seçenekler, bireysel ve toplu yatırım planları olmak üzere iki kategori altında incelenmektedir.

Bireysel yatırım planında yatırımcının yatırması gereken minimum yatırım tutarı 5.000.000 EURO iken, toplu yatırım planında bu tutar 2.500.000 EURO’ya inmektedir.

Bireysel yatırım planı seçenekleri;

• En az 5.000.000 EURO tutarında Kıbrıs devlet tahvilleri satın almak,
• Kıbrıs’ta 5.000.000 EURO tutarında gayrimenkul yatırımı yapmak,
• Kıbrıs şirketleri veya organizasyonlarının en az 5.000.000 EURO tutarındaki finansal varlıklarını (tahviller, menkul kıymetler gibi) satın almak,
• Yerel bir banka hesabına en az üç yıl süre için en az 5.000.000 EURO yatırılmak,
• Kıbrıs’ta kurulmuş olan ve faaliyet yürüten şirketlere veya işlere en az 5.000.000 EURO tutarında yatırım yapmak (bu durumda en az 5 Kıbrıs vatandaşının istihdam edilmesi gerekmektedir.)

Toplu yatırım planında ise yukarıda sayılan bireysel yatırım seçenekleri geçerli olup, gerekli en az yatırım tutarı 2.500.000 EURO’dur. Dahil olunan yatırım planının toplam değeri ise en az 12.500.000 EURO olmak durumundadır.

Yukarıda belirtilen avantajların yanı sıra, yaklaşık üç aylık işlem süresi ile Kıbrıs Yatırım Yoluyla Vatandaşlık Programı, en kısa süre içerisinde vatandaşlık sağlayan programdır.

Yatırım yoluyla sürekli oturma izni sağlayan programlar arasında yatırımcılar tarafından en fazla tercih edilen, Portekiz’in sunduğu Altın Vize Programıdır. Bu program, Portekiz Hükümeti tarafından 2012 yılında uygulamaya konmuş olup, bugüne kadar farklı ülkelerden çok sayıda yatırımcının ilgisini çekmiştir. Portekiz Altın Vize Programı’nın kapsamı, mevzuat tarafından öngörülen yatırımlar ve sair koşulların sağlanması ile yatırımcıya ve aile üyelerine Portekiz’de oturma izni sağlanmaktadır. Bu koşullardan bazıları şunlardır;

• En az 1 Milyon EURO tutarında sermaye devri,
• En az 350.000 EURO değerinde kentsel dönüşüm bölgelerinde yer alan gayrimenkul alınması veya herhangi bir türden en az 500.000 EURO değerinde bir gayrimenkul alınması,
• Sanatsal ve doğal kültürel mirasla ilgili kurumlara 250.000 EURO tutarında hibe,
• Sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı en az 10 yeni istihdam yaratılması,
• Yatırımın en az beş yıl süre ile muhafaza edilmesi,
• Portekiz’e giriş yapmak için geçerli bir Schengen vizesine sahip olunması,
• Herhangi bir adli sicil kaydının bulunmaması

Yukarıda sayılan vatandaşlık ve oturma izni programları sayesinde birçok yatırımcı ilgili ülkede yaşama, öğrenim ve çalışma hakkı, sağlık ve yaşam koşulları ve benzeri konularda olanak elde etmektedir. Yatırım yapılacak ülke tespit edilmeden önce bu programlarda sunulan olanakların yatırımcının beklentilerine uyup uymadığının araştırılması ve yatırım koşulları da göz önünde bulundurularak yatırımcı için en uygun program ve yatırım seçeneğinin belirlenmesi, zaman kaybı ve finansal kayıpların önlenmesi açısından büyük önem arz etmektedir.